Page 25 - farmaNed 38

HER MORLUK

LÖSEMİ BELİRTİSİ Mİ?

Çocuklarda bazen sadece basit bir çarpma ile oluşan morluklar
kimi zaman çok ciddi hastalıkların da habercisi olabilir. ‘’Çocuğum TEK BAŞINA MORLUK
sadece çarpmıştır, birkaç güne zaten geçecektir’’ gibi söylemler-
le durum hafife alınmamalıdır. Fakat belirti gösteren her morlukta LÖSEMİ DEMEK DEĞİLDİR
endişe yaşamak ve en olumsuz senaryoyu düşünmek de yanlıştır.
Morluğa eşlik eden ağrı ve ateş varsa dikkat!
Morluk sayısı ve boyutu lösemiye işaret eder mi? Çocuğunuzun bir şikâyetin bulunup bulunmaması ve
Çocuğunuz hareketli ve yerinde duramayan bir yapıdaysa, mo- morluklara eşlik eden ağrı, ateş gibi başka semptom-
rarmalarını normal karşılayabilirsiniz. Çünkü dizinin altında, özel- ların görülüp görülmemesi konusu tanı için önem-
likle kaval kemiğinin üzerinde destek doku az olduğundan dolayı lidir. Morarmalar; trombosit yani kan pulcuk sayısı ve
çarpması ya da düşmesi sonucu dizlerinde morlukların oluşması fonksiyon bozuklukları İTP (immün trombositopenik
çok doğaldır. Ancak çocuğunuzun yalnızca diz altında değil vü- purpura, glanzmann trombastenisi, vb), Hemofili A ve
cudunun diğer bölgelerinde de morluk varsa ve travma olmadan Hemofili B, vWF gibi pıhtılaşma faktör eksiklikleri ve lö-
veya küçük çarpmalarla bile büyük morluklar oluşuyorsa bu bir semi, nöroblastom gibi kemik iliğini tutan tümör hasta-
kan hastalığının belirtisi olabilir. lıklarının habercisi olabilir. Aynı zamanda bazı karaciğer
Ayrıntılı muayene ile tanı konulabilir mi? ve böbrek hastalıklarının ilk belirtisi de morlukların sayı
ve büyüklüklerinin fazla olması olabilir.
Vücudumuz kanama olmasını engellemek üzere programlanmış
bir sistemler bütünüdür. Damar duvarı, kan pulcukları (trombosit) Lösemi tek başına sadece morluklarla bulgu vermez.
ve pıhtılaşmaya yarayan faktörler sayesinde hasarlanan yerde pıhtı Bu morarmaların nedeni blast denilen hücrelerin ke-
oluşup kanama olması engellenir. Bu 3 faktör iyi çalışmazsa veya mik iliğini istila ederek iyi hücrelerin üremesini engel-
sayılarında azalma olursa morluklar oluşmaya başlar. Morluklar ile lemesinden kaynaklanmaktadır. Kemik iliğinde yaşam
gelen bir hastada iyi bir öykü, dikkatli fizik muayene ve basit birinci için gerekli olan eritrosit (kırmızı kan hücreleri) aza-
basamak testleri ile yüzde 80’den fazla durumda tanı konulabilir. lınca çocukların rengi solar, halsizleşir, çabuk yorulur,
yerinden kalkmak istemez, çok üşürler; kan pulcukları
Ne zaman endişelenmek gerekir? (trombositler) azalınca hastada morluklar ve peteşi de-
Ağrı iki haftadan uzun sürüyorsa, sık tekrarlıyorsa, vücut ağrı ke- nilen minik kanamalar yanında burun, ağız, idrar, dışkı,
sicilere yanıt vermiyorsa, hareket kısıtlanması varsa, gece ağrı ile mide kanamaları oluşabilir.
uyanılıyorsa mutlaka araştırılması gerekir. Çok sayıda olan, kendi Lökositler azalınca ve artınca ateşli hastalıklar oluşur.
kendine gelişen, travmanın şiddetiyle ters orantılı olan, berabe- Bu nedenle morlukların lösemiyi düşündürmesi için
rinde burun ve diş eti kanamalarının eşlik ettiği morluklarda da çocuklarda genellikle beraberinde kilo kaybı, vücutta
alarma geçilmesi gerekir. çeşitli bölgelerde bezeler, diş etlerinde şişkinlik ve ek-
lem ağrıları, ateş ve düzelmeyen enfeksiyonlar olmalı-
Prof. Dr. Tülin Tiraje Celkan dır. Eklem ve bacak ağrıları romatizmal çocuk hastalık-
Liv Hospital larına bağlı olabileceği gibi lösemiye de bağlı olabilir.
Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Uzmanı

2024 / İLKBAHAR | 23